Wijkadviesraden

Hoofdstuk 1: Benaming, onderwerp en duur

Onderhavige statuten regelen de werking van de oprichting en de werking van de wijkadviesraden, hierna “de wijkraad·en” genoemd.

De wijkraad heeft een adviserende bevoegdheid. Hij heeft al taak om:

• Buurtbewoners, verenigingen en handelaarsverenigingen die actief zijn binnen een zelfde wijk de mogelijkheid te geven om hun standpunten uit te wisselen over de grote uitdagingen waarmee zij worden geconfronteerd;
• Adviezen en voorstellen te formuleren voor structurerende projecten die betrekking hebben op het leven in en de ontwikkeling van de wijk en die behoren tot de gemeentelijke actie;
• Via de uitwisselingen van standpunten de sociale band tussen de buurtbewoners, verenigingen en handelaars uit de wijk te versterken;
• Voorstellen te formuleren voor de bestemming van een deel van de participatieve begroting in overeenstemming met artikel 23 van onderhavig reglement.

De wijkraad kan geen persoonlijke kwesties behandelen.

De wijkraad handelt zonder afbreuk te doen aan de opdrachten van de andere officiële adviserende instanties die werken binnen een gemeentelijke bevoegdheid. Zijn advies is vereist in overeenstemming met de bepalingen van artikel 17 van onderhavig reglement.

De wijkraad wordt samengesteld voor een periode van onbepaalde duur.

De raad kan op elk moment ontbonden worden op vraag van twee derde van de leden.

Het mandaat van de leden van de raad eindigt na drie jaar.

Hoofdstuk 2: Samenstelling

De wijkraad bestaat uit 30 leden die worden aangesteld door de gemeenteraad.

De leden van de wijkraad moeten de volle leeftijd van zestien jaar hebben bereikt, genieten hun politieke en burgerrechten en mogen niet het voorwerp uitmaken van een veroordeling of een beslissing die voor een gemeenteraadskiezer de uitsluiting of de opschorting van het kiesrecht meebrengt (stemrecht of verkiesbaarheidsrecht).

De leden zijn als volgt verdeeld:

• 16 buurtbewoners die geloot worden door de dienst die daartoe wordt aangesteld door het college van burgemeester en schepenen;

  50 mannen en 50 vrouwen die beantwoorden aan de voorwaarden uit artikel 5, alinea 2 worden elektronisch geloot binnen de grenzen van de perimeters die zijn vastgelegd voor elke wijkraad op basis van een extractie uit het rijksregister en in naleving van de wetgeving betreffende de bescherming van persoonsgegevens.

  De personen die zo worden geloot worden persoonlijk gecontacteerd en krijgen volledige informatie over de doelstellingen en de werking van de wijkraden. Het is aan het college van burgemeester en schepenen om binnen de diensten van de gemeente de contactpersoon·en aan te duiden om die opdracht uit te voeren.

  Nadat zij die informatie hebben gekregen, beschikken die personen over een termijn van één week om hun deelname aan de wijkraad te aanvaarden of te weigeren. Op basis van de positieve antwoorden wordt er opnieuw een loting gedaan als dat nodig is om een quota van 8 mannen en 8 vrouwen te behalen.

  Als de eerste honderd personen die werden geloot niet voldoende zijn om dat quotum te behalen, wordt een nieuwe loting uitgevoerd en wordt dezelfde procedure toegepast totdat het gewenste quotum wordt behaald.

• 4 vertegenwoordigers voor elk van de 4 feitelijke verenigingen of vzw's die actief zijn in de wijk en die werden geloot door de dienst die daartoe werd aangesteld door het college van burgemeester en schepenen na een kandidatuuroproep die wordt gepubliceerd door de gemeente;
• 3 vertegenwoordigers voor elk van de 3 handelaarsgroepen die werden geloot door de dienst die daartoe werd aangesteld door het college van burgemeester en schepenen na een kandidatuuroproep die wordt gepubliceerd door de gemeente;
• 7 buurtbewoners die werden geloot door de dienst die daartoe werd aangesteld door het college van burgemeester en schepenen uit degenen die een kandidatuur hebben ingediend naar aanleiding van de kandidatuuroproep die wordt gepubliceerd door de gemeente;

  In deze laatste categorie mogen maximaal 3 personen, met een maximum van één per lijst, afkomstig zijn van de lijsten die bij de laatste gemeenteraads- en gewestelijke verkiezingen zijn ingediend.  Als een van deze twee quota's wordt overschreden, wordt er een subsidiaire trekking gedaan.

Maximaal twee derde van de leden heeft hetzelfde geslacht.

Er worden lijsten met plaatsvervangers opgesteld om eventuele vervangingen van buurtbewoners tijdens het mandaat gemakkelijker te kunnen vervangen:

• 8 buurtbewoners die geloot worden door de dienst die daartoe wordt aangesteld door het college van burgemeester en schepenen voor de plaatsvervanging van de leden van de wijkraad die uitsluitend via loting werden aangesteld, met respect voor het principe van de gendergelijkheid;
• 3 buurtbewoners die werden geloot door de dienst die daartoe werd aangesteld door het college van burgemeester en schepenen uit degenen die een kandidatuur hebben ingediend naar aanleiding van de kandidatuuroproep die wordt gepubliceerd door de gemeente en die niet gekozen werden als effectief lid;

De feitelijke verenigingen of vzw's die actief zijn in de wijk en de handelaarsgroepen die aangesteld werden via loting moeten allemaal de naam van twee plaatsvervangers bezorgen binnen hun organisatie aan de bevoegde dienst.

De plaatsvervangers moeten beantwoorden aan dezelfde eisen als de effectieve leden van de wijkraad.

De hoedanigheid van lid van de wijkraad is niet verenigbaar met:

• de uitoefening van een openbaar mandaat, al dan niet via verkiezing verkregen en al dan niet bezoldigd op Europees, federaal, gewestelijk, gemeenschaps- of lokaal niveau, met inbegrip van de mandaten binnen elke structuur, openbaar of privé, die onderworpen is aan de wetgeving betreffende de overheidsopdrachten of waarbinnen een vertegenwoordiging van politieke fracties georganiseerd wordt of die een subsidie krijgt van de gemeente ¹; 
• de uitoefening van elke andere activiteit die bezoldigd wordt door de gemeente, het OCMW of de politiezone.

Om de afwezigheid van onverenigbaarheid vast te stellen, moeten de personen die geloot werden om te zetelen in de wijkraad waarschijnlijk verklaren dat zij zich niet in een van de voornoemde situaties van onverenigbaarheid bevinden.

Alle leden zijn vrij om zich terug te trekken uit de wijkraad.

Het ontslag wordt schriftelijk gericht aan het college van burgemeester en schepenen dat het ontslag meedeelt aan de gemeenteraad zodat de raad er akte van kan nemen en het ontslag kan bevestigen. Het college van burgemeester en schepenen kan, met een gemotiveerde beslissing en na verhoor, een lid uitsluiten dat een houding heeft aangenomen die ingaat tegen het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

In geval van overlijden, ontslag, onverenigbaarheid die wordt vastgesteld na de aanstelling of verhuizing buiten de wijk van een lid dat uitsluitend werd aangesteld door loting of door een kandidatuur op vrijwillige basis, wordt dat lid vervangen door een plaatsvervanger volgens de volgorde van de ad hoc lijst van plaatsvervangers.

In geval van overlijden, ontslag of onverenigbaarheid van een lid dat werd aangesteld door als vertegenwoordiger van een feitelijke vereniging, een vzw of een handelaarsgroep, wordt dat lid vervangen door een plaatsvervanger volgens de volgorde van de ad hoc lijst van plaatsvervangers.

Tijdens de eerste bijeenkomst na de installatie wordt de wijkraad voorgezeten door de schepen die verantwoordelijk is voor Burgerparticipatie en geleid door een externe facilitator.

Vanaf de tweede en uiterlijk vanaf de derde bijeenkomst voert de wijkraad een medevoorzitterschap in, een man en een vrouw, die gekozen worden uit de leden van de wijkraad en die door de wijkraad worden aangesteld tijdens een verkiezing zonder kandidaten.  

Hoofdstuk 3: Werking

Het secretariaat van de wijkraad wordt uitgevoerd door de diensten van de schepen die verantwoordelijk is voor Burgerparticipatie, hierna “het secretariaat” genoemd.

Het secretariaat moet de uitnodigingen en de door de medevoorzitters vastgelegde agenda alsook de verslagen van de zittingen naar alle leden van de wijkraad versturen alsook naar de gemeenteraadsleden en dat tien kalenderdagen voor de datum waarom de bijeenkomst zal plaatsvinden.

De wijkraad kan gevraagd worden om een advies te geven over een onderwerp:

• uit eigen beweging;
• door het college van burgemeester en schepenen;
• door de gemeenteraad;

De adviezen van de wijkraad zijn adviserend.

Het college geeft verder gevolg aan het advies van de wijkraad en brengt die laatste daarvan op de hoogte.

De medevoorzitters roepen de wijkraad minstens drie keer per jaar en maximaal 8 per jaar samen in overleg met het secretariaat.

Zij moeten de bijeenkomst uitstellen op vraag van minstens een derde van de leden.

Er is een aanwezigheidsquorum van 40% van de leden nodig om de wijkraad te kunnen laten plaatsvinden. De wijkraad kan enkel geldig beraadslagen als dat quorum bereikt is.

In geval van afwezigheid van een lid van de wijkraad kan geen volmacht worden voorgelegd.

Het secretariaat, de medevoorzitters en de facilitator komen een keer voor elke zitting van de wijkraad samen om de faciliteringsmethode te kiezen die het beste aansluit bij de doelstellingen van de agenda van de zitting in kwestie.

De leden van het college van burgemeester en schepenen hebben het statuut van permanente waarnemers zonder stemrecht. Ze worden gehoord voorafgaand aan de debatten in de wijkraad om de elementen toe te lichten die nodig zijn om een agendapunt te begrijpen.

De medevoorzitters en het secretariaat zorgen er ook voor dat de ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor het project waarover gedebatteerd wordt uitgenodigd worden.

De leden van het college van burgemeester en schepenen die, in hun bevoegdheden, de verantwoordelijkheid hebben over een adviesraad vragen schriftelijk het advies van die raad wanneer een punt op de agenda van de wijkraad deel uitmaakt van zijn specifieke opdrachten. Dat advies wordt voorgelegd aan de wijkraad voor elke beraadslaging. De adviesraad kan vragen om gehoord te worden. In dat geval stelt hij een van zijn leden aan om het advies voor te stellen aan de wijkraad.

Op vraag van minstens twee derde van de leden kan de wijkraad vragen dat een externe deskundige gehoord wordt over een dossier.

Het secretariaat legt die aanvraag binnen 14 kalenderdagen voor aan het college van burgemeester en schepenen.

Het college heeft de taak om, in naleving van de wetgeving betreffende de overheidsopdrachten, een externe deskundige aan te stellen die aanwezig zal zijn op een volgende zitting van de wijkraad.

De bijeenkomsten van de wijkraad zijn open voor het publiek.

Binnen de wijkraad worden de adviezen en aanbevelingen geformuleerd bij consensus. 

In geval van een impasse die verhindert om de adviezen en aanbevelingen aan te nemen die op de agenda staan, kan de wijkraad overgaan tot een stemming met gekwalificeerde meerderheid (met twee derden) van de aanwezige leden.

De wijkraad komt minstens een keer per jaar samen voor “overkoepelende” bijeenkomsten om een standpunt in te nemen over uitdagingen die betrekking hebben op meerdere wijken of de gemeente.

Het secretariaat moet tijdens de zitting de adviezen en aanbevelingen formuleren, die vastgelegd zullen worden in een verslag, dat medeondertekend wordt door de medevoorzitters van de wijkraad en openbaar wordt gemaakt op de website van de gemeente binnen 21 kalenderdagen.

Hoofdstuk 4: Voorrechten

De wijkraad geniet een deel van het bedrag van de jaarlijkse participatieve begroting. Hij neemt een beslissing over de bestemming van dat budget onverminderd een gemotiveerde beslissing van het college van burgemeester en schepenen.

Een lokaal en het nodige materiaal om de bijeenkomsten te organiseren worden ter beschikking gesteld van de wijkraad in functie van de beschikbare middelen.

De wijkraad wordt via de schepen die verantwoordelijk is voor Burgerparticipatie geïnformeerd over alle gemeentelijke structurerende projecten die een impact hebben op het leven in de wijk en/of op de ontwikkeling van de wijk.

Hoofdstuk 5: Slotbepalingen

Het college van burgemeester en schepenen neemt een beslissing over alle interpretatiegeschillen met betrekking tot de bepalingen uit onderhavig reglement.

Om de wijkraad te verbeteren, worden de werking en de opdrachten die uitgevoerd worden door de wijkraad jaarlijks geëvalueerd door de gemeenteraad op basis van een activiteitenverslag.   

De deelname aan de wijkraad geeft elk lid, met uitzondering van de schepen van Burgerparticipatie en de secretaris, recht op een vrijwilligersvergoeding zoals bedoeld in de wetgeving betreffende het vrijwilligerswerk.